Behalve hedendaagse fotografen zijn er natuurlijk ook foto’s van vroeger beschikbaar m.b.t. Groenland. Een van de interessante collecties is die van Gert en Noortje Nooter: “The Nooter Collection”.
“Veranderen de dingen dan veranderen de mensen”
In 1967/68 verbleef Gert Nooter, samen met zijn gezin, een jaar lang in Tiniteqilaaq (Diilerilaaq, een kleine Inuit jagerssamenleving in Oost-Groenland. Hij leerde de Groenlandse taal en verdiepte zich in het leven en de cultuur van de Oost-Groenlanders. De samenleving was toen nog voornamelijk zelfvoorzienend en de mensen leefden van visserij en zeehondenjacht. Nooter raakte geïnspireerd door de collecties van het Museon in Den Haag, waar hij eerst conservator was, bijeengebracht door Niko Tinbergen.
In Groenland zag hij de jongere generatie jagers snel moderne westerse technologie overnemen. Dit had invloed op de leiderschapsstructuren in de samenleving. Nooters leus werd: “Veranderen de dingen, dan veranderen de mensen”. Hij legde zijn onderzoek vast in publicaties, diverse collecties, meer dan 10.000 foto’s en in tentoonstellingen.
Nooter’s onderzoeksvragen focussen op de ontwikkeling van kajaks, veranderingen in materiële cultuur, veranderend leiderschap in jagerssamenleving van Oost-Groenland. Daarbij waren innovatie en improvisatie en continuïteit en discontinuïteit speciale aandachtspunten.
Zijn belangrijkste tentoonstellingen waren “Tiderida, van Eskimo tot Groenlander”( 1970, Museon Den Haag) en “Over leven en overleven, veranderingen in de poolgebieden” (1984, Rijksmuseum voor Volkenkunde, Leiden).
The Nooter photo collection and the Roots2Share project of museums in Greenland and the Netherlands
(engelstalige samenvatting van de Nooter Collection)
In 2008 two Dutch museums and two Greenland museums started a cooperative venture to share the photo collections of museums in the Netherlands. The photographs were taken from 1965 to 1986 by husband and wife Gerti and Noortje Nooter in Diilerilaaq, a village in the Sermilik Fjord (East Greenland).
Gerti Nooter, then curator at the Museon in The Hague and at the National Museum of Ethnology in Leiden, was doing fieldwork in that changing hunting community and, as part of that research, took photographs and collected museum objects for both Dutch museums. The National Museum of Ethnology in particular has long had a working relationship with Greenland museums and the local Tunumiit community. Through the visual repatriation project Roots2Share, these photographs have been scanned and returned to the communities where they originated and where they can now be accessed locally.
As a product of cross-cultural interactions, they depict ancestors of present-day Tunumiit and carry multiple meanings: ethnological or exotic ones for a Dutch public and historical or ancestral ones for the people of Diilerilaaq. Many stories have been told about them. This article explores the relationship between the photographs and Tunumiit knowledge, as well as issues of cultural heritage, ownership, and sharing of these images.
