Journalist en Amelander Asing Walthaus heeft het op zich genomen een voorstel te ontwikkelen voor een filmfestival in 2018. Hij is dat al aan het voorbereiden en zegt daar het volgende over:
“Voor het HDK-filmfestival is het natuurlijk onvermijdelijk om ‘Down to the Sea in Ships’ te laten zien, een zwijgende film uit 1922, of op zijn minst fragmenten eruit. Het is een wat vergeten portret van een van de laatste walvisvaardersgemeenschappen in New England, het Noord-Oosten van de Verenigde Staten. Het is weliswaar uit deze eeuw, maar aan de techniek die de vissers gebruiken om een walvis te vangen (ook dat zien we) is niet veel veranderd.
En als we New England zeggen, zeggen we ook Moby Dick, misschien wel het beroemdste boek, bijna een encyclopedie, over de walvisvangst. Het is een paar maal verfilmd, niet lang geleden nog als korte televisieserie, maar de bekendste is vermoedelijk de film uit 1956 met Gregory Peck als de bijna duivelse kapitein Ahab. Het zou vermakelijk zijn om een paar Ahab’s uit verschillende films op een rijtje te zetten en het publiek over hem te laten oordelen.
Het boek is gebaseerd op een waargebeurd incident uit 1820, waar een walvis een vissersboot liet zinken. Ook dat is verfilmd, in 2015, als ‘In the Heart of the Sea’. Hoewel die film geen topper is, mag hij niet ontbreken.
Tegenwoordig wordt er anders tegen walvisvangst aangekeken dan pakweg een eeuw geleden. De omstreden documentaire ‘The Cove’ (2009) neemt er in elk geval een duidelijk standpunt over in: ook die wordt getoond. Natuurlijk moeten we verder op zoek: naar oude beeldfragmenten van Nederlandse walvisvaarders.
En dan hebben we het nog niet eens over de ontberingen in het barre Noorden – overigens niet een thema waar veel films over bestaan.”
